آربیتراژ چیست؟ | آربیتراژ در فارکس | آربیتراژ ارز دیجیتال

آربیتراژ چیست؟ | آربیتراژ در فارکس | آربیتراژ ارز دیجیتال

آیا تا بحال چیزی در مورد آربیتراژ زعفران یا آربیتراژ ارز شنیده اید؟ در ادامه نحوه آربیتراژ در ایران را برای شما توضیح میدهیم

آربیتراژ در بازار های مالی به معنی عدم تعادل در اقتصاد است به طوری که قیمت یک نوع کالا یا ارز در دو بازار مجزا یکسان نیست و همین امر باعث کسب سود از این تفاوت قیمتی توسط افراد میشود. آربیتراژ در علم اقتصاد به معنای بهره گرفتن از تفاوت نرخ بین دو یا چند بازار برای کسب سود میباشد. نمونه این نوع فرآیند در بازار های مالی بسیار زیاد است البته امروزه به دلیل دقت بالای معاملات و شبکه های هوشمند مالی این تفاوت های قیمتی به سرعت پوشش داده میشود. یکی از بارزترین مثال های آربیتراژ تفاوت نرخ ارز دولتی و ارز بازار آزاد کشورمان ایران است که برخی از افراد با گرفتن سهمیه ارز دولتی و فروش آن در بازار آزاد سود خوبی کسب کردند. نمونه دیگر آربیتراژ تفاوت در نرخ یک برگه سهم در معاملات بلوکی و نرخ همان برگه سهم در معاملات عادی در بازار بورس است به این صورت که اگر نرخ برگه سهم در معاملات بلوکی از معاملات عادی بیشتر باشد نشان از ارزنده بودن آن سهم دارد و میتوان با خرید سهم در معاملات عادی کسب سود کرد.

بیایید یک مثال آسان تر را مرور کنیم، فرض کنید قیمت 1 کیلو مغز گردو 100 هزار تومان باشد درحالی که قیمت 1 کیلو گردوی سالم 50 هزارتومان است، در اینجا شما میتوانید با خرید 2 کیلو گردوی سالم و پرداخت 10 هزارتومان دستمزد به شخصی که مغز گردو را جدا میکند در نهایت 1.5 کیلو مغز گردو را با قیمت 150 هزار تومان بفروشید که سود ناخالص شما 40 هزارتومان خواهد بود، این فرآیند نمونه ایی از کسب سود از آربیتراژ است. درواقع یکی از ویژگی های آربیتراژ بدون ریسک بودن این فرآیند است.

آربیتراژ بر حسب مکان

برخی از شرکت های بین المللی که سهامشان در بازارهای کشورهای خارجی دیگر مورد معامله قرار میگیرند ممکن است سود آربیتراژ داشته باشند. به عنوان مثال ممکن است قیمت سهام یک شرکت اروپایی در خود اروپا با قیمت سهام همان شرکت در آمریکا یکسان نباشد  در نهایت کسانی که از این اختلاف قیمت آگاهند سهام با قیمت پایین تر را خریداره کرده و در قیمت بالاتر در اروپا بفروش میرسانند. کسب سود از آربیتراژ اینگونه صورت میگیرد.

جهت افتتاح حساب در بروکر رگوله شده amarkets ثبت نام کنید و 15% شارژ هدیه دریافت نمایید.

 

آربیتراژ بر حسب زمان

نوع دیگری از آربیتراژ وجود دارد که به دلیل وجود همیشگی تورم در اقتصاد در قالب اوراق قرضه یا وام و به عبارت دیگر هر معامله با موعد زمانی متفاوت شکل میگیرد.

به عنوان مثال سرمایه گذار با آگاهی از سود بلند مدت اوراق قرضه در این زمینه سرمایه گذاری میکند تا سود کسب کند یا از طرف دیگر نرخ بهره بالا در یک کشور باعث جذب سرمایه مردم در بانکها میشود زیرا افراد با در نظر گرفتن نرخ بهره بالا سرمایه خود را در بانکها ذخیره میکنند تا از سود سپرده گذاری خود بهره مند شوند. که این امر مستلزم گذشت زمان میباشد.(کوتاه مدت یا بلند مدت)

آربیتراژ در بازار فارکس

در بازار فارکس به دلیل حجم بالای معاملات و رصد 24 ساعته بازار توسط سرمایه گذاران و معامله گران عملا یافتن آربیتراز ناشی از تفاوت قیمت ها در هر جفت ارزی به مانند یافتن سوزن در انبار کاه است تا جایی که برای این نوع کسب سود از ربات های (اکسپرت) برنامه نویسی شده مخصوص آربیتراژ استفاده میشود. چرا که محاسبات قیمت توسط این اکسپرتها نیازمند سرعت و دقت است.

به طور کلی در زمینه بازار جهانی ارز به دو صورت عمده میتوان از آربیتراز ها سود کسب کرد :

1.آربیتراژ در جفت ارزها:

زمانی بوجود میاید که قیمت یک نوع ارز در دو کارگزاری یا صرافی یکسان نباشد.

2.آربیتراژ سود تضمین شده:

در این نوع آربیتراژ  سرمایه گذاران به دنبال کشور های با نرخ بهره بالا جهت تبدیل سرمایه خود به ارز آن کشور و سپرده گذاری در بانک های همان کشور هستند تا از نرخ بهره بانکی بالای آن کشور سود کسب کنند در این میان سرمایه گذاران با خرید  قراردادهای آتی در آن کشور برای تضمین نرخ تبدیل ارز سعی در پوشش دادن ریسک های احتمالی این فرآیند دارند.

در بازارهایی به گستردگی فارکس ما می توانیم به آربیتراژ در فارکس دست بیابیم. البته با توجه به گستردگی بازار لازم است که از ربات هایی برای بررسی گسترده بازار کمک بگیریم. این آربیتراژ ربات ما را از هر تغییری آگاه می کنند. آربیتراژ در ایران هم در حوزه هایی مانند نرخ دلار، یارانه سوخت و سود بانکی ممکن است.

 

آربیتراژ ارز دیجیتال

مثال در مورد آربیتراژ تتر در صرافی های ایرانی : شما میتوانید تتر را از یک صرافی که کمترین قیمت را ارائه میدهد بخرید و همان تتر را به صرافی دیگری که از سایرین گران تر میخرد ، بفروشید. برای آربیتراژ ارز دیجیتال چندین نکته لازم و مهم است:
1- این کار باید با دقت و سرعت انجام شود (قبل از تغییر نرخ و منفی شدن تفاوت قیمت صرافی ها).

2- توجه و لحاظ کارمزد صرافی ها و کارمزد شبکه تتر.

3-همچنین نیاز است تا نرخ همه ی صرافی های ایرانی را در لحظه چک کنید. مطابق عکس زیر:

 

کسب سود از آربیتراژ قانونی است؟

کسب سود از آربیتراژ به طور معمول بدون ریسک است به این دلیل که خرید و فروش همزمان و با اختلاف زمانی ناچیز انجام میگیرد البته درحالتی که بستر فروش فراهم باشد و اختلالی پیش نیاید. البته باید در نظر داشت که آربیتراژ ها به عنوان یه عامل اختلال در اقتصاد در نظر گرفته میشود و به همین دلیل بازار ها و بانکها سعی در حذف آربیتراژها دارند چرا که وجود آربیتراژ نتیجه ناکارآمد بودن اقتصاد و شرایط بازار است و مکانیزمی ایجاد می‌کند که موجب می‌شود قیمت‌ها به طرز قابل‌توجهی از ارزش واقعی و حقیقی خود در طولانی مدت منحرف شوند.

 

آربیتراژ و انواع آن : رازهای یک سودآوری فوری و بی تنش

برای شناخت آربیتراژ و انواع آن باید نخست بگوییم که آربیتراژ نوعی فرصت طلبی مشروع است. یک سرمایه گذار آگاه و فرصت جو با توجه به اختلاف قیمت ها به سود می رسد. مثلا در سهام اوراق بهادار وقتی یک سهام در دو یا چند بورس به چند شکل قیمت گذاری شود، می توان آن را در بازاری که بهای کالا کمتر است خریداری کرده و آن را در بازاری که قیمت آن بالاتر است، فروخت. سودی که از این راه به جیب سرمایه گذار سرازیر می شود یک سود خالص است. برای تعریف آربیتراژ باید بگوییم که به این عمل در زبان اقتصاد آربیتراژ می گویند.

 

موقعیت های آربیتراژ و انواع آن

آربیتراژ و انواع آن در موقعیت های گوناگونی رخ می دهد. در بازار سهام یا در جاهایی که یک کالا با دو شکل و دو قیمت متفاوت به بازار عرضه می شود. یا در جایی که قیمت کارخانه با قیمت نمایشگاهی یا عرضه شده یک کالا اختلاف داشته باشد. مثلا یک خودرو در کارخانه 40 میلیون تومان قیمت گذاری شود و همان خودرو در نمایشگاه با قیمتی معادل 41 میلیون تومان عرضه گردد. سرمایه گذاری که از این اختلاف قیمت ها آگاه باشد با خرید از کارخانه و فروش در بازار به همان قیمت نمایشگاه از اختلاف قیمت این دو، سود می برد. این سود نیز یک سود آربیتراژی است.

اختلاف نرخ بهره : یک سودآوری مطمئن

البته آربیتراژ شامل معامله های دیگری هم می شود. مثلا می توانیم از اختلاف بهره در دو کشور متفاوت هم سود کسب کنیم. وقتی نرخ یک بهره در کشوری کمتر باشد و در کشور دیگر آن نرخ بهره بالا تر باشد، می توان سرمایه خود را از کشور اول به کشور دوم منتقل کرد. با این کار ما به یک آربیتراژ بهره یا آربیتراژ نرخ بهره دست خواهیم یافت.

از زمانی که ارز دیجیتال رایج شده است، نوع دیگری از سودآوری به نام آربیتراژ صرافی یا آربیتراژ ارز دیجیتال رایج شده است. در این نوع سودآوری با بررسی قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی های مختلف کمترین و بیشترین قیمت ها را یافته و از این راه سودی از اختلاف قیمت ها عایدمان می شود.

همانطور که در نمونه های گفته شده شاهد بودید، آربیتراژ از یک سامانه قیمت گذاری چند گانه ناشی می شود. به این معنا که وقتی بازار نتواند برای همه کالاها یک قیمت یکسان تعریف کند، ساز و کار آربیتراژ فعال می شود. در حقیقت این وضعیت در ناکارآمدی بازار ریشه دارد. در بازار بورس و سهام وقتی سهام محصولی مانند زعفران در دو بازار بورس با دو قیمت عرضه شود، اختلاف قیمت آنها یک آربیتراژ است. در واقع معاملاتی که به شکل الکترونیکی عرضه می شوند در خود یک قابلیت سودآوری بدون ریسک را پنهان کرده اند. آربیتراژ زعفران در این موقعیت یک سرمایه گذاری بدون ریسک است.

 

گسترش سامانه های ارتباطی و سامانه تعادل

امروزه آربیتراژ با پیشرفت سامانه های دیجیتال ارتباطی کمتر ممکن انند. همانطور که گفتیم این پدیدۀ سودآور بر اشتباهات قیمت گذاری یا عوامل دیگری که در تنش های بازار ریشه دارند متکی است. اما آگاهی فوری از این اشتباهات به تصحیح فوری آنها هم می انجامد. در نتیجه قیمت های ناهمسان در بازارهای دور از هم و گوناگون با هم یکی می شوند. این رویداد تصحیحی به پدیده دیگری در بازار می انجامد که در علم اقتصاد به آن تعادل آربیتراژی می گویند.

 

آشنایی دقیق تر با آربیتراژ و انواع آن

برای شناسایی بهتر آربیتراژ  به بررسی تک تک آنها می پردازیم.

 

آربیتراژ جغرافیایی یا مکانی

این نوع آربیتراژ به تفاوت قیمت گذاری ها در محدوده یک کشور یا در کل جهان می پردازد. در این شکل از سودآوری، سرمایه گذار به تفاوت قیمت ها در کشورهای گوناگون توجه دارد و ساز و کار سرمایه گذارانه خود را بر همان پایه برنامه ریزی می کند. وقتی سهام یک شرکت در بازار بورس مثلا 31 دلار باشد و در بورسی دیگر 30 دلار عرضه شود. طبعا یک سرمایه گذار فرصت جو این فرصت سودآوری آنی را از دست نمی دهد. سهام 30 دلاری را از یک بازار سهام می خرد و در بازار دیگری که به قیمت بیشتری ارزش گذاری شده است، می فروشد.

 

آربیتراژ زمانی

بخش بعدی از آربیتراژ به فاصله های مکانی می پردازد. آربیتراژ زمانی، در موقعیتی رخ می دهد که سهام یک شرکت به خاطر ناتوانی در تحقق برنامه های درازمدت خود رخ می دهد. سهام شرکتی که به برآوردهای مالی وعده داده شده دست نیابد، در بازار بورس سقوط می کند. اما سرمایه گذاران باهوشی چون وارن بافت به این کاهش های کوتاه مدت توجهی ندارند. بلکه سهام سقوط کرده آن را خریده و در آینده به قیمت بالاتر می فروشند.

 

آربیتراژ مثلثی

سومین نوع از آربیتراژ ، آربیتراژ مثلثی است. این نوع مخصوص بازارهای ارز است یا غالبا در آنها رخ می دهد. در این نوع از خرید، سرمایه گذار در گام نخست یک ارز را می خرد. پس آن را با ارز دومی معامله می کند و در گام سوم ارز خریداری شده دوم را با ارز نخستین مبادله می کند. با چنین کاری ما به سودی می رسیم که در آن کارمزد خرید و فروش کمتر از تفاوت قیمت ارزهای خریداری شده است.

آربیتراژ آماری

آربیتراژ آماری چهارمین بخش از آربیتراژ  است و وقتی رخ می دهد که ما در سبد خرید یا پرتفوی خود دارایی های متعددی را خریداری کرده باشیم. در این نوع خرید ما با استراتژی های مبادله ای و به کارگیری تحلیل های آماری دارایی خود را میان چند نوع خرید تقسیم می کنیم. با این کار ریسک های معامله را پایین می آوریم. این روش بر تحلیل های عددی و آماری تکیه دارد.

 

سوالات متداول

+آربیتراژ اسکناس چیست؟

اگر ارزی در کشور A با قیمت بالاتری نسبت به کشور B معامله شود، افراد میتوانند ارز را از کشوری با قیمت پایین‌تر بخرند و  در آن کشور با قیمت بالاتر بفروشند تا سود کسب کند.

+آربیتراژ مثلثی فارکس چیست؟

آربیتراژ مثلثی فارکس به سود حاصل از تفاوت قیمت بین سه جفت ارز میگویند . به عنوان مثال، اگر نرخ مبادله بین USD/EUR و EUR/GBP با نرخ مبادله USD/GBP متفاوت باشد، یک معامله‌گر می‌تواند با خرید و فروش این سه جفت ارز سود کسب کند.

+چه افرادی میتوانند آربیتراژ کنند؟

آربیتراژ برای افراد حرفه ای مفیدتر است زیرا نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق بازار و همچنین توانایی اقدام سریع برای استفاده از تفاوت قیمت ها قبل از ناپدید شدن آنها دارد.